Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bhp na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, pracownikom pracującym przy monitorach ekranowych należy się refundacja za okulary korekcyjne. Czy taka refundacja za okulary należy się pracownikom pracującym w sterówkach obserwującym pracę linii produkcyjnej lub kilku maszyn bądź pracę kotła w procesie automatycznym? Co z portierami, pracownikami ochrony obserwującymi ekrany monitoringu?
Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe określa:
Czytaj także: Wielkość ekranu monitora a laptop na stanowisku pracy z monitorem ekranowym>>>
Przepis ten definiuje stanowisko pracy, jako przestrzeń pracy, wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy, obejmującym:
a) wyposażenie podstawowe, w tym monitor ekranowy, klawiaturę lub inne urządzenia wejściowe, jednostkę centralną lub stację dyskietek,
b) wyposażenie dodatkowe, w tym drukarkę, skaner, mysz, trackball,
c) wyposażenie pomocnicze, w tym stół, krzesło, uchwyt na dokument, podnóżek.
Jednocześnie przepis ten wskazuje, że pod pojęciem pracownika należy rozumieć każdą osobę zatrudnioną przez pracodawcę, w tym praktykanta i stażystę, użytkującą w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.
Czytaj także: Definicja pracownika na potrzeby pracy przy użyciu monitorów ekranowych>>>
Wobec pracowników użytkujących w czasie pracy monitor ekranowy przez co najmniej połowę dobowego wymiaru czasu pracy, pracodawca musi spełnić minimalne wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii, określone w załączniku do niniejszego rozporządzenia, obejmujące organizację stanowiska pracy uwzględniającą między innymi:
Przepisów rozporządzenia w sprawie bhp przy monitorach ekranowych nie stosuje się natomiast do:
kabin kierowców oraz kabin sterowniczych maszyn i pojazdów, systemów komputerowych na pokładach środków transportu, systemów komputerowych przeznaczonych głównie do użytku publicznego, systemów przenośnych nie przeznaczonych do użytkowania na danym stanowisku pracy, kalkulatorów, kas rejestrujących i innych urządzeń z małymi ekranami do prezentacji danych lub wyników pomiarów, maszyn do pisania z wyświetlaczem ekranowym.
Obowiązek zapewnienia okularów korygujących wzrok dotyczy wyłącznie pracowników, którzy w swojej pracy wykorzystują monitor ekranowy przez co najmniej połowę dobowego wymiaru czasu pracy, czyli minimum cztery godziny dziennie.
Czytaj także: Czy do pracy z tabletem należy zapewnić pracownikowi okulary korekcyjne?>>>
Nie każdy pracownik wykorzystujący komputer zatrudniony jest na stanowisku pracy z monitorem ekranowym.
Należy mieć na względzie, że nie każdy pracownik wykorzystujący w pracy komputer, jest w myśl rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe „pracownikiem użytkującym w czasie pracy monitor ekranowy”.
Warto zauważyć, że charakter pracy portiera jest nie jest tożsamy z pracą administracyjno-biurową. Gdy monitor wykorzystywany jest do obserwacji terenu, a pracownik w czasie pracy nie używa klawiatury do wprowadzania danych, wówczas nie traktujemy tych czynności jako pracy przy obsłudze monitora ekranowego.
Również w przypadku pracowników obserwujących linię produkcyjną, dopiero wykonywanie pracy przy obsłudze monitorów ekranowych na stanowisku (powyżej połowy dobowego wymiaru czasu pracy) wymagającym nie tylko obserwacji monitorów lecz także wprowadzania danych do komputera z wykorzystaniem klawiatury i myszki, spowoduje konieczność zapewnienia pracownikom okularów korygujących wzrok.
Pracodawca może zapewnić okulary np. portierowi, jednak takie świadczenie dla pracownika nie będzie zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych, ponieważ korzystanie z tych okularów nie wynika z wykonywania pracy przy monitorze ekranowym.
Polecamy także: Wypłata dodatku za pracę w szkodliwych warunkach nie zwalnia z obowiązku zapewnienia okularów do pracy przy monitorze ekranowym>>>
Podstawa prawna
• art. 2376 ustawy z 26 czerwca 1974 roku – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2022r., poz. 1510 ze zm.),
• § 8 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. nr 148, poz. 973),
• art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy z 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2021r., poz. 1128 ze zm.).
Halina Góralska Gł. Specjalista ds. bhp, wykładowca przedmiotów zawodowych z zakresu bhp.