Ręce pracownika są najbardziej narażoną na uszkodzenia i urazy częścią ciała. Warto zaznaczyć, że aż 44% urazów powstałych podczas pracy dotyczy właśnie kończyn górnych.
W zależności od rodzaju ryzyka na jakie może być narażony pracownik podczas pracy, w dyrektywie 89/686/EWG środki ochrony indywidualnej podzielone są na trzy kategorie bezpieczeństwa. Dany podział dotyczy także ochrony rąk.
Do tej kategorii zalicza się rękawice, które zapewniają podstawowy poziom ochrony
i przeznaczone są do stosowania przy pracach w warunkach niskiego ryzyka.
Rękawice należące do tej kategorii muszą spełniać normę EN420, która określa wymagania ogólne i metody badań dla rękawic ochronnych. Przykładami tego rodzaju rękawic
są RNYDO, RNYLON, RDO, RLCJ-PAWA, RLEVEREST, RMC-FORNAX, a ich zadaniem jest głównie ochrona przed
uszkodzeniami naskórka czy temperaturą nie wyższą niż 50°C.
Rękawice w tej kategorii dedykowane są pracownikom, którzy w trakcie wykonywania pracy narażeni są na średnie ryzyko uszkodzenia kończyn górnych. Do tej grupy zaliczymy środki ochrony rąk zabezpieczające przede wszystkim przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz te, które zapewniają ochronę przed ciepłem i zimnem. W przypadku rękawic z kategorii II spotkamy się najczęściej z normą EN388 (rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi). Norma ta ma zastosowanie do wszystkich typów rękawic w zakresie zagrożeń fizycznych i mechanicznych przed ścieraniem, przecięciem ostrym przedmiotem, przekłuciem i rozdarciem. Rękawice zaklasyfikowane do kategorii II to np. DRAGON, RLEVEL5-NI/PU, COSMIC-5, BRUKBEN, RBI-VEX, NITRIFOM, NITRIX, VIOLIN, OCEAN, RWD, RIGLOTER.
W sytuacjach, gdzie istnieje ryzyko wystąpienia poważnego lub trwałego uszkodzenia dłoni ochronę stanowią rękawice kategorii III. Są one polecane podczas pracy ze szczególnie agresywnymi chemikaliami czy przy pracy pod wysokim napięciem, itp. Produkty należące do tej kategorii to rękawice takie jak np.
RNIT-SEM-XPERT, RNIT-SEM-XTRA, RAVERSAT87-195, RAALPHAT58-270, RATOUCHN92-600, które spełniają m.in. normę EN374 (rękawice chroniące przed substancjami chemicznymi i mikroorganizmami) oraz zarękawki TYCH-C-SL
oraz TYCH-F-SL, które stanowią ochronę przedramienia.
Rynek artykułów BHP oferuje bardzo szeroką gamę rękawic ochronnych, które różnią się od siebie nie tylko kategorią, ale też materiałem czy tworzywem, z którego są wykonane lub którym są powlekane. To właśnie materiał wykonania decyduje w dużej mierze o tym, w jakim środowisku i do jakich prac dane rękawice sprawdzą się najlepiej.
Wśród rękawic ochronnych ze skóry wyróżnia się te wykonane w całości ze skóry
(np. HONEYBEE, RLCSWLUX) lub skórzano-tkaninowe (DIGERRY, RLNEOX, RLTOPER). Tego rodzaju rękawice zalecane są przede wszystkim do
prac przeładunkowych, transportowych oraz porządkowych. Także rękawice spawalnicze, takie jak
np. HONEYBEE, WELDOGER, YELLOWBEE spełniające normę EN12477 wykonane są
w całości ze skóry.
Rękawice dzianinowe i tkaninowe mają inne właściwości w zależności od rodzaju użytej tkaniny. Powszechnie stosowana jest nie elektryzująca się i wygodna w noszeniu bawełna (np. RMICRON, RMICROLUX).
Przędza akrylowa wykorzystywana jest zwłaszcza w produkcji rękawic ocieplanych (np. RWD, IGLOTEX, WINCUT3). Poliester, zwany terylenem, jest odporny na przesiąkanie i szybko wysycha. Przykładami rękawic wykonanych z poliestru są RTENA, RTENI, OX-DOTUA.
Powszechne są także rękawice wykonane z nylonu z uwagi na odporność chemiczną tkaniny na tłuszcze, oleje i benzynę, a także na niską ścieralność i wysoką odporność na rozciąganie (RNYLA, RNYLON, VIOLIN, OCEAN).
Wśród rękawic ochronnych znajdują się również te wykonane z odpornego na przecięcia i nie topiącego się kevlaru® (np. RKEVSTRENI, RJ-KEVLAR). Natomiast dzięki zastosowaniu przędzy HDPE rękawice z niej wykonane charakteryzują się dużą odpornością na przecięcia, ścieranie czy rozdarcie (np. R-CUT5FOOD, R-CUT5FULL-NI, R-CUT3-LA).
Dla zwiększenia właściwości ochronnych rękawic oraz ich zastosowania, rękawice dzianinowe powlekane są m.in. elastycznym i odpornym na rozciąganie lateksem
(np. LATEFOM, NYLANEX, COSMIC-5, OX-LATEKS) lub innymi tworzywami sztucznymi,
np. odpornym na oleje i tłuszcze nitrylem (NITRIX, RBLACKCUT, RNITNS, RNITNP, RECONITFULL, RNIT-VIS). Stosowany jako oblanie poliuretan. Przykładem są rękawice RNYPO, RTEPO czy POLIUREX.
Tego rodzaju rękawice stosowane są dla zapewnienia ochrony przed urazami mechanicznymi w środowisku wilgotnym lub czynnikami chemicznymi i biologicznymi. Do produkcji takich rękawic stosowany jest m.in. lateks (GOSFLOW, RF, RALAT-SEM-P), winyl – PCW (np. RVIN, RVIN-BEZP) czy nitryl (RNIT-VEX, RNITRIO, ALLOGENA).
Ochronę rąk stanowią również rękawice metalowe,wykonane zazwyczaj z siateczki ze stali nierdzewnej. Tego rodzaju środki ochronne mają przede wszystkim zapewnić bezpieczeństwo w trakcie operacji krojenia z użyciem noży, ostrzy i pił z napędem używanych w zakładach przetwórstwa żywności i w przemyśle tekstylno-skórzanym. Przykładem tego rodzaju rękawic są np. RNIROX-2000 spełniające wymogi normy EN1082-1 (ochrona przed przecięciami i ukłuciami nożami ręcznymi) oraz RNIROX-EASY, które dodatkowo chronią przed przecięcie nożem napędowym (EN14328).
Na uwagę zasługują także środki ochrony skóry, do których zaliczane są specjalne kremy, żele i maści ochronne określane często jako rękawice biologiczne (RSECOL, HK-SECOSAN). Podstawowym zadaniem takiej ochrony jest m.in. uniemożliwienie lub zmniejszenie przesiąkania i absorbcji niebezpiecznych substancji przez skórę, zmniejszenie ryzyka starcia naskórka. Dodatkowo takie preparaty ułatwiają oczyszczenie skóry po pracy. Należy jednak pamiętać, że tego rodzaju ochrona nie zabezpiecza przed urazami mechanicznymi, zimnem czy gorącem, a także substancjami żrącymi, toksycznymi oraz cząstkami ścierającymi. Dla ochrony przed tymi czynnikami zaleca się stosowanie rękawic ochronnych.
Tak, jak wszystkie środki ochrony indywidualnej, także rękawice wymagają odpowiedniego dobrania. To właśnie prawidłowy dobór, a nie jedynie ich stosowanie, jest gwarancją bezpieczeństwa. Wybierając rękawice należy zwrócić przede wszystkim uwagę przede wszystkim na ich właściwości ochronne, a także rozmiar oraz z jakiego materiału są wykonane. Niezwykle istotne jest upewnienie się, że dany produkt jest zgodny z odpowiednimi normami i certyfikowany.
Jak pokazują statystyki, stosowanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej, a w tym przypadku zwłaszcza rękawic ochronnych, pomogło zapobiec 71% urazów rąk i dłoni. Jest to bardzo kluczowe patrząc szczególnie na fakt, iż 21% przypadków orzeczonej całkowitej niepełnosprawności powstałej na skutek wypadku w pracy to właśnie urazy kończyn górnych.