Rękawice ochronne to jedne z najczęściej i najchętniej wykorzystywanych produktów ochrony osobistej chroniących ręce pracownika - części ciała najbardziej narażone na uszkodzenia i urazy podczas większości rodzajów aktywności zawodowej.

Zgodnie z dyrektywą 89/686/EWG w sprawie wymagań bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników w zakresie stosowanych środków ochrony osobistej w miejscu pracy, wprowadzony został podział produktów na trzy kategorie bezpieczeństwa w zależności od poziomu ryzyka, na jakie może być narażony pracownik wykonując dany rodzaj pracy.

Kategorie ochrony

W zakresie ochrony rąk podział ten wygląda następująco:

Kategoria I

Rękawice zapewniające podstawowy poziom ochrony. Do stosowania w warunkach niskiego ryzyka.

Rękawice należące do tej kategorii chronią przed powierzchniowym uszkodzeniem naskórka, stanowią barierę cieplną dla temperatury do 50^oC oraz chronią przed działaniem środków chemicznych o łagodnym działaniu (np. środków czyszczących). Do grupy tej należy większość rękawic ochronnych, rękawice do prac gospodarczych i domowych.

Ich użytkowanie poprawia komfort pracy, a możliwość stosowania rękawic należących do tej grupy nie jest uzależniona od wyników badań jednostek badawczych (certyfikacyjnych).

Rękawice należące do kategorii I muszą spełniać wymagania normy EN420 „Rękawice ochronne - Wymagania ogólne i metody badań”.

Kategoria II

Rękawice zapewniające poziom ochrony przy pracach o średnim ryzyku uszkodzenia.

Rękawice należące do tej kategorii używane są w sytuacjach, gdzie ryzyko nie jest klasyfikowane jako niskie, ani bardzo wysokie. Produkty należące do kategorii II najczęściej zapewniają ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi - rodzajami ryzyka bardzo szeroko rozpowszechnionego w większości prac przemysłowych. Do grupy tej zaliczane są również rękawice chroniące przed zimnem i ciepłem.

Najczęściej spotykana norma określająca przyporządkowanie rękawicy do kategorii II, to norma EN388.

Kategoria III

Do tej kategorii zalicza się rękawice stosowane w sytuacjach występowania ryzyka utraty zdrowia lub życia.

Rękawice należące do tej kategorii sprzętu ochrony osobistej używane są wówczas, gdy istnieje ryzyko wystąpienia poważnego i/lub trwałego uszkodzenia dłoni i ręki, np. w pracach przy wysokim napięciu, z substancjami chemicznymi wysoce agresywnymi, itp.

Klasy ochrony dla produktów medycznych

W wypadku produktów medycznych, zgodnie z dyrektywą 93/42/EWG obowiązuje następujący podział klas ochrony:

Klasa I

Do tej klasy zaliczane są produkty o najniższym poziomie ochrony. Zaliczenie do klasy odbywa się na podstawie deklaracji zgodności dostarczonej przez producenta. W klasie tej wyróżnia się produkty wprowadzone do obrotu jako sterylne oraz z funkcją pomiarową.

Klasa IIa

Produkty chroniące przed średnimi zagrożeniami, gdzie nadzór i interwencja jednostki notyfikowanej, wydającej certyfikat zgodności CE jest obligatoryjna na etapie wytwarzania.

Klasa IIb

Produkty o wysokim potencjale zagrożenia - kontrola i nadzór jednostki notyfikowanej jest konieczny zarówno na etapie projektowania, jak i wytwarzania.

Klasa III

Ta klasa produktów zarezerwowana jest dla najbardziej niebezpiecznych wyrobów, które wymagają zezwolenia na wprowadzenie do obrotu.

Budowa, własności oraz rodzaje skór używanych w produkcji rękawic

Rękawice skórzane oraz łączone zalecane są do prac przeładunkowych, transportowych oraz porządkowych.

Konstrukcyjnie rękawice skórzane i skórzano-tkaninowe są podobne. W większości przypadków rękawice występują w wersji pięciopalcowej.

W wypadku rękawic łączonych część chwytna wykonana jest ze skóry świńskiej, bydlęcej lub koziej (lico lub dwoina). Część grzbietowa i mankiet wykonany jest z tkaniny bawełnianej - drelichu lub bawełnianopodobnej.

Wzmocnienie skórą występuje na końcach palców oraz w części grzbietowej w celu zabezpieczenia kości śródręcza.

W celu zabezpieczenia szwów przed przetarciem w konstrukcji rękawic stosuje się wąski pasek skóry - tzw. bizę.

W wypadku niektórych rękawic stosuje się amortyzator w postaci wkładu z włókniny lub pianki poliuretanowej pod wzmocnieniem części grzbietowej.

W celu zapewnienia lepszego dopasowania rękawicy powyżej nadgarstka może występować ściągacz z gumowej taśmy.

Ze względu na sposób szycia można wyróżnić rękawice całodłonicowe - część chwytna wykonana z jednego kawałka skóry oraz rękawice z przeszyciem.

Rękawice w większości przypadków posiadają doszywany mankiet wykonany ze skóry lub z tej samej tkaniny, co część grzbietowa rękawicy. Mankiet może być usztywniany oraz obszywany w celu zapewnienia większej ochrony.

Aby zapewnić izolację termiczną rękawice mogą posiadać wewnętrzną podszewkę, wkłady ocieplające, a w wypadku konieczności zabezpieczenia przed przecięciem mogą występować wkłady wykonane z Kevlaru® (nazwa zastrzeżona firmy DuPont).

Materiały używane w produkcji rękawic skórzanych i skórzano-tkaninowych

Dwoina

Jest wewnętrzną warstwą skóry. Odznacza się porowatą powierzchnią i dlatego łatwiej od lica pochłania wilgoć oraz dobrą chwytnością. Grubość zależy od wcześniej oddzielonego lica oraz od tego, czy dwoina była dzielona na 2 warstwy.

Lico

Jest zewnętrzną warstwą skóry. Miękkie, trwałe, odporne na wilgoć i ścieranie. W przypadku produkcji rękawic często wykorzystuje się odpady skór licowych z przemysłu meblarskiego. Taka skóra jest bardzo odporna na ścieranie i najczęściej charakteryzuje się najwyższą jakością. Stosuje się także skórę szlifowaną, tzw. nubuk.

Nubuk

Jest wyprawioną miękką skórą wykończoną od strony lica po jego uprzednim oszlifowaniu polerującym. Garbowana jest metodą chromową (w odróżnieniu od zamszu, który garbowany jest metodą tłuszczową). Surowcem na nubuk mogą być tylko skóry o niewielkim uszkodzeniu lica, z tego też względu materiał ten należy do materiałów kosztownych.

Nubuk charakteryzuje się wysoką wytrzymałością, twardością i grubością.

Zamsz

Wyprawiona skóra zwierzęca bez części licowej. Cechuje ją miękkość, chłonność i spora wytrzymałość na rozciąganie.

Budowa, własności rękawic z gumy oraz tworzyw sztucznych. Tworzywa używane w produkcji rękawic

Rękawice mają zastosowanie w wypadku konieczności zapewnienia ochrony przed wodą lub też środkami chemicznymi.

Ze względu na specyficzne własności materiału, mogą zapewniać ochronę przed środkami chemicznymi, mikroorganizmami, jak również oferują ochronę mechaniczną przeciw ścieraniu, rozdarciu czy też przekłuciu.

Od wewnątrz rękawice gumowe mogą być flokowane lub też pokryte pudrem w celu zapewnienia łatwiejszego zakładania i ściągania rękawicy.

PCW (polichlorek winylu)

Stosowany w produkcji cienkich rękawic zapewniających ochronę przed wodą oraz łagodnymi środkami czyszczącymi. Mocniejsze rękawice pokryte winylem lub w nim zanurzone odznaczają się dobrą chwytnością i odpornością na ścieranie.

Podstawowe zalety:

• Dobra odporność na kwasy i zasady.

Środki ostrożności:

• Słaba wytrzymałość mechaniczna. Unikać kontaktu z rozpuszczalnikami zawierającymi ketony oraz rozpuszczalnikami aromatycznymi.

Latex (Guma naturalna)

Przewyższa inne materiały odpornością na rozciąganie, wygodny w użyciu. Ze względu na zawarte proteiny w naturalnym lateksie może, w niektórych wypadkach, wywołać reakcje uczuleniowe.

Podstawowe zalety:

• Bardzo duża elastyczność,
• Odporność na rozdarcie,
• Wysoka odporność na wiele kwasów i ketonów.

Środki ostrożności:

• Unikać kontaktu z olejami, tłuszczami i pochodnymi węglowodorów.

Nitryl

Syntetyczny ekwiwalent gumy naturalnej. Lepsza wytrzymałość na ścieranie i przecięcie niż np. winyl. Zachowuje swoją formę i może być prany. Ulega biodegradacji.

Mocniejsze rękawice pokryte nitrylem, czy zanurzane w nim, odznaczają się dobrą chwytnością i bardzo dobrą wytrzymałością na ścieranie i przecięcie. Odporne na działanie rozpuszczalników organicznych, kwasów, węglowodorów, olejów i tłuszczów. Rękawice nitrylowe są bezpieczne dla środowiska.

Podstawowe zalety:

• Bardzo wysoka wytrzymałość na ścieranie i przebicie,
• Bardzo wysoka wytrzymałość na pochodne węglowodorów.

Środki ostrożności:

• Unikać kontaktu z rozpuszczalnikami zawierającymi ketony, kwasy utleniające i organiczne produkty azotowe.

Neopren

Rękawice neoprenowe są odporne na działanie ketonów, kwasów, węglowodorów, olejów i tłuszczów oraz rozpuszczalników organicznych.

Charakteryzuje się niższą odpornością na ścieranie niż PCV czy nitryl. Nazwa „neopren”, używana w Polsce jako potoczna, jest nazwą handlową firmy DuPont®.

Podstawowe zalety:

• Wieloraka wytrzymałość chemiczna: kwasy, rozpuszczalniki alifatyczne,
• Dobra odporność na światło słoneczne i ozon.

Poliuretan (PU)

Rękawice z tego tworzywa odznaczają się bardzo dobrą manualnością, odpornością na ścieranie i rozciąganie, a także na oleje, smary, rozpuszczalniki organiczne oraz rozcieńczone kwasy i zasady.

PVA (Alkohol poliwinylowy)

Rękawice z PVA odznaczają się bardzo dobrą chwytnością nawet mokrych powierzchni. Odporny na ketony, oleje, węglowodory i rozpuszczalniki organiczne. Uwaga: jedno z najdroższych pokryć!

UHMWPE

Z ang. ultra high molecular weight polyethylene, czyli: polietylenu o ultra wysokiej masie cząsteczkowej.

Budowa oraz własności rękawic dzianinowych i tkaninowych

Rękawice dzianinowe - w zależności od materiału i wykonania - mogą być przeznaczone do różnego rodzaju prac:

• Rękawice wykonane z poliamidu i/lub poliestru stosuje się w przemyśle motoryzacyjnym oraz przy lekkich pracach montażowych i porządkowych,
• Rękawice bawełniane stosowane są w pracach monterskich i sortowniczych,
• Rękawice stylonowe mogą znaleźć zastosowanie np. w przemyśle spożywczym przy kontakcie z żywnością (proces patroszenia drobiu, porcjowanie mięsa itp.),
• W wypadku ryzyka przecięcia skóry (przemysł samochodowy, szklarski, elektroniczny) stosuje się rękawice dziane z Kevlaru®(nazwa zastrzeżona DuPont®)/przędzy Twaron®(nazwa zastrzeżona Teijin Aramid).

Rękawice dzianinowe mogą być stosowane również jako wkłady do innych rękawic, zapewniając dodatkowe własności: ocieplające, antyprzecięciowe, chroniące przez wysoką temperaturą itp.

Rodzaje splotów stosowane w produkcji rękawic dzianinowych i tkaninowych

Należy pamiętać, że o właściwościach produktu końcowego decydują zarówno własności włókna surowcowego, jak również sposób łączenia włókien.

Podstawowe rodzaje splotów tkackich:

• prosty - najprostszy rodzaj splotu. Charakteryzuje się wytrzymałością.
• twill - charakteryzuje się przestrzenną strukturą uzyskaną dzięki specjalnemu diagonalnemu przeplotowi włókna. Ze względu na charakterystykę procesu tkania, posiada przednią i tylną stronę.
• satyna - charakteryzuje się dużą gładkością i połyskliwością. Uzyskany materiał sprawia wrażenie bardzo miękkiego a zarazem wytrzymałego.

Podstawowym rodzajem splotu dziewiarskiego jest trykot. Powstaje gdy nitka tworzy otwarte lub zamknięte oczka w dwóch sąsiednich kolumienkach przechodząc w poszczególnych rządkach.

Popularne rodzaje trykotu to:

• Trykot gładki - bez różnic pomiędzy prawą a lewą stroną - powierzchnia mało rozciągliwa,
• Utkanie belkowe - zapewniające wysoką rozciągliwość, stosowane w ściągaczach,
• Interlock - dwie utkane razem powierzchnie ściągaczowe, ścisłe i mniej rozciągliwe w porównaniu do utkania belkowego,
• Frotte - zastosowanie dwóch nitek w każdym oczku, w tym jednej dłuższej tworzącej pętelkę.

Właściwości izolacyjne zależą od wyglądu włókna i objętości powietrza. Tkaniny zawierają 60-70% powietrza, trykot 80-90%.

Materiały stosowane w produkcji rękawic dzianinowych i tkaninowych

Bawełna

Miękkie włókno pochodzenia roślinnego szeroko stosowane w przemyśle włókienniczym i tekstylnym.

Dobrze przepuszcza powietrze, nie elektryzuje się i jest wygodna w noszeniu. Charakteryzuje się wyższą wytrzymałością w postaci mokrej niż suchej.

Wełna

Włókno uzyskiwane z okrywy włosowej (sierści) owiec, kóz, królików, wielbłądów i lam.

Posiada charakterystyczne cechy, takie jak karbikowatość, łuskowatość oraz zawartość lanoliny, dzięki czemu doskonale nadaje się do wytwarzania wyrobów włókienniczych.

Wiskoza

Inaczej włókno celulozowe, uzyskiwane z mas celulozowych drzewnych poddawanych działaniu ługu sodowego. Produkowane w postaci ciągłej (jedwab, kord) lub ciętej (bawełnopodobne, wełnopodobne).

Akryl

Tkanina polimerowa, zawierająca co najmniej 85% poliakrylonitrylu. Tkaniny akrylowe i poliakrylowe charakteryzują się wysoką wytrzymałością na rozciąganie, niską chłonnością wody oraz miękkością.

Wykazują odporność na olej, większość substancji chemicznych oraz są odporne na uszkodzenia spowodowane bezpośrednim nasłonecznieniem.

Poliester (PE) - Terylen

Mocna i wytrzymała tkanina syntetyczna. Wykazuje wysoką odporność na przesiąkanie, a zmoczona szybko wysycha. Często jest stosowana jako wierzchnia warstwa innej tkaniny. Zapewnia jedynie umiarkowaną przepuszczalność powietrza.

Poliamid (PA) - Nylon

Grupa mocnych i wytrzymałych tkanin syntetycznych. Wykazuje wysoką odporność chemiczną na oleje, tłuszcze i benzynę. Kolejną zaletą jest niska ścieralność, wysoka odporność na rozciąganie oraz stabilność rozmiarowa również w zmiennej temperaturze.

Jednym z częściej spotykanych rodzajów poliamidu jest nylon.

Nomex®

Tkaniny wykonane z Nomexu® charakteryzują się wysoką odpornością mechaniczną i termiczną. Nazwa Nomex® jest zarejestrowanym znakiem towarowym firmy DuPont®.

Własności fizykochemiczne zbliżone są do Kevlaru®, jednakże Nomex® jest łatwiejszy w obróbce.

Kevlar® / Twaron®

Nazwy handlowe polimeru z grupy poliamidów. Materiał charakteryzuje się bardzo wysoką odpornością mechaniczną na rozciąganie. Wykazuje odporność na działanie rozpuszczalników organicznych.

Włókno wykazuje się tak wysoką wytrzymałością dzięki metodzie przędzenia. Inne zalety włókna to niepalność, odporność na zużycie, nie przewodzenie prądu elektrycznego, odporność na przecięcie oraz wysoką temperaturę.

Materiał wykazuje niską kurczliwość, ulega zwęgleniu pomiędzy 425 a 475°C, nie topi się, a także nie pali się bez dopływu substancji palnej - następuje proces samogaśnięcia.

Rękawice wykonane z tego materiału wykazują 3 razy wyższą odporność na przecięcie w porównaniu do rękawic bawełnianych i 5 razy wyższą odporność na przecięcie w porównaniu do rękawic skórzanych.

Kevlar® i Twaron® posiadają prawie identyczną budowę fizykochemiczną. Kevlar® jest nazwą zastrzeżoną firmy DuPont®, Twaron® to nazwa zastrzeżona firmy Teijin Aramid.

Cordura®

Wysokogatunkowy materiał, wykazujący dużą wytrzymałość i odporność na otarcia. Tkanina wykonana jest z poliamidu z odporną powłoką poliuretanową posiadającą aperturę teflonową. Nazwa zastrzeżona firmy DuPont.

Budowa oraz własności rękawic powlekanych

W celu zwiększenia wszechstronności rękawic z dzianin lub też aby osiągnąć dodatkowe własności ochronne, rękawice takie mogą zostać powleczone gumą lub tworzywami sztucznymi.

Oblanie występuje zawsze na części chwytnej, natomiast na stronie wierzchniej oblanie może być całkowite lub też niepełne w celu zapewnienia lepszej wentylacji.

Powleczeniu może być nadana określona struktura przestrzenna w celu zapewnienia odpowiedniej szorstkości i chwytności.

Mankiet rękawic powlekanych może być usztywniony bądź zakończony ściągaczem.

Przeznaczenie takich rękawic jest zróżnicowane, w zależności od rodzaju powleczenia. Z reguły rękawice takie charakteryzują się bardzo dobrą chwytnością, wytrzymałością a także odpornością części chwytnej na przesiąkanie. Stosuje się je w transporcie, do przenoszenia mokrych lub zatłuszczonych przedmiotów, do prac montażowych oraz w budownictwie.

Poza pełnym oblaniem w wypadku niektórych rękawic w celu poprawienia chwytności stosuje się nakropienie jedno lub dwustronne. Rękawice takie znajdują zastosowanie w pracach domowych, przy przenoszeniu lekkich i śliskich przedmiotów oraz w pracach montażowych.

Wykaz norm

EN ISO 21420 (zastępuje EN420)

Rękawice ochronne. Wymagania ogólne i metody badań.

W niniejszej normie określono wymagania ogólne i odpowiednie procedury badawcze dotyczące projektowania i konstrukcji rękawic, odporności materiałów rękawicy na przenikanie wody, nieszkodliwości, wygody użytkowania i skuteczności, znakowania i informacji dostarczanych przez producenta, które mają zastosowanie do wszystkich rękawic ochronnych.

UWAGA: Norma może być również stosowana w odniesieniu do ochraniaczy ramion i rękawic trwale połączonych z obudowami bezpieczeństwa.

EN388

Rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi.

Norma EN388 ma zastosowanie do wszystkich typów rękawic w zakresie zagrożeń fizycznych i mechanicznych przez ścieranie, przecięcie ostrym przedmiotem, przekłucie i rozdzieranie. Norma ta nie ma zastosowania do rękawic odpornych na wibracje.

EN388:2016

Rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi.

Norma określa wymagania, metody badań, znakowanie oraz informacje, które powinny być dostarczone, w odniesieniu do rękawic chroniących przed zagrożeniami mechanicznymi wskutek ścierania, przecięcia ostrzem, rozdzierania, przekłucia oraz, jeśli to dotyczy, uderzenia. Niniejsza norma jest przeznaczona do stosowania w połączeniu z EN 420. Metody badań opisane w niniejszej normie mogą mieć również zastosowanie do ochraniaczy ramion.

EN12477

Rękawice ochronne dla spawaczy.

Określa wymagania i metody badań dla rękawic używanych do ręcznego spawania metali, cięcia i technik pokrewnych. Rękawice spawalnicze są klasyfikowane w dwóch kategoriach: B jeśli wymagana jest duża wygoda użytkowania oraz A, dla innych procesów spawalniczych.

EN374-1

Rękawice chroniące przed substancjami chemicznymi i mikroorganizmami. Terminologia i wymagania.

Norma określa wymagania dotyczące rękawic chroniących użytkownika przed chemikaliami i/lub mikroorganizmami. Definiuje terminologię dotyczącą: materiału na rękawice chroniące przed mikroorganizmami, degradacji, przesiąkania, przenikania środków chemicznych stosowanych do badań, czasu przebicia. Wymagania dotyczące rękawic chroniących przed zagrożeniami mechanicznymi nie są tutaj opisywane.

EN374-2

Rękawice chroniące przed substancjami chemicznymi i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przesiąkanie.

Norma wyszczególnia metodę badań celem określenia odporności na przesiąkanie dla rękawic chroniących przed produktami chemicznymi i/lub przed mikroorganizmami. Kiedy rękawice są odporne na przesiąkanie po badaniach według tej części normy EN374, oznacza to, że stanowią one skuteczną barierę przed zagrożeniami mikrobiologicznymi.

EN374-3

Rękawice chroniące przed substancjami chemicznymi i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przenikanie substancji chemicznych.

Norma EN374-3 dotyczy określenia odporności materiałów wchodzących w skład rękawic na przenikanie produktów chemicznych potencjalnie niebezpiecznych, nie w postaci gazowej, w przypadku ciągłego kontaktu z nimi. Należy podkreślić, że badanie nie odzwierciedla warunków w jakich rękawica jest używana, i że wyniki badań, które mają względną wartość, mogą być użyte tylko do porównywania materiałów na podstawie zakresu ich czasów przebicia.

W nowszej wersji normy rękawica uważana jest za odporną na działanie środków chemicznych jeśli uzyska wskaźnik 2 lub większy dla trzech przetestowanych środków z listy zamieszczonej obok.

EN381-7

Odzież ochronna dla użytkowników pilarek łańcuchowych przenośnych. Wymagania dla rękawic chroniących przed przecięciem piłą łańcuchową.

Norma należy do norm dotyczących środków ochrony indywidualnej, przeznaczonych do ochrony przed zagrożeniami występującymi w trakcie użytkowania ręcznych pilarek łańcuchowych.

Rękawice, które mają na celu ochronę przed przecięciem pilarką łańcuchową są w przeważającej części wykonane z układu materiałów zawierających skóry, tkaniny oraz materiały powlekane. Najistotniejszym elementem konstrukcyjnym jest wkład stosowany w części grzbietowej pod materiałem zewnętrznym, zapewniający ochronę przed przecięciem. Wkład ten wykonywany jest z układu materiałów o wysokiej odporności na przecięcia. Zabezpieczenie przed przecięciem realizowane jest poprzez:

• Spowodowanie ślizgania się łańcucha po materiale i w ten sposób niedopuszczenie do przecięcia tego materiału,
• Wciąganie włókien w koło napędowe przez ogniwa tnące łańcucha i blokowanie w ten sposób ruchu łańcucha,
• Hamowanie łańcucha na skutek absorbowania przez włókna energii ruchu obrotowego, co skutkuje zmniejszeniem prędkości łańcucha.

UWAGA: Żadne środki ochrony nie mogą zapewnić 100% ochrony przed przecięciem spowodowanym przez ręczną pilarkę łańcuchową. Niemniej jednak doświadczenia wykazały, że można wyprodukować środki ochrony, które zapewniają pewien stopień ochrony.

EN1082-1

Odzież ochronna. Rękawice i ochrony ramion chroniące przed przecięciami i ukłuciami nożami ręcznymi - Rękawice z plecionki pierścieni i ochrony ramion.

Norma określa wymagania dot. konstrukcji, właściwości użytkowych, odporności na przekłucie, mocowania za pomocą pasków, masy, materiału, znakowania i sposobu użytkowania rękawic i ochron ramion. Wskazano również odpowiednie metody badań.

Norma ta dotyczy rękawic ochronnych z plecionki pierścieni i ochron ramion z elementów metalowych i z tworzyw sztucznych, przeznaczonych do pracy nożami ręcznymi.

Rękawice spełniające wymagania normy należy bezwzględnie stosować w przypadku, gdy pracownik posługuje się ostro zakończonym nożem, który przemieszcza się w kierunku drugiej ręki, narażając ją na bezpośredni kontakt z narzędziem - konieczne jest wtedy stosowanie rękawic o większej ochronie przed przecięciami wykonanych z plecionki pierścieni metalowych.

Rękawice takie przeznaczone są do stosowania na jedną rękę - tę, która nie trzyma noża podczas wykonywania czynności zawodowych.

Rękawice są najczęściej wykonywane ze stali nierdzewnej. Mogą być zakończone długim lub krótkim mankietem, który stanowi ochronę również części lub całego przedramienia.

Rękawice powinny być starannie dobierane do wielkości ręki w celu zapewnienia optymalnej ochrony.

W celu zwiększenia komfortu pracy, pod rękawicami z plecionki pierścieni metalowych można stosować rękawice bawełniane.

EN1082-2

Odzież ochronna. Rękawice i ochrony ramion chroniące przed przecięciami i ukłuciami nożami ręcznymi. Rękawice i ochrony ramion wykonane z materiałów innych niż plecionka pierścieni.

Norma określa wymagania dotyczące: projektowania, odporności na przecięcie, odporności na przekłucie oraz właściwości ergonomicznych, rękawic odpornych na przecięcie, ochron ramion i rękawów ochronnych, wykonanych z materiałów innych niż plecionka pierścieni, sztywne metale i tworzywa sztuczne oraz zapewniających mniejszą ochronę przed przecięciem i ukłuciem niż wyroby wymienione w części pierwszej normy.

Wymagania zawarte w normie dotyczą ochron przeznaczonych tylko do pracy, w której nóż jest zakończony ostro lub jest używany tylko do cięcia w miejscach odległych od ręki i ramienia.

EN1082-3

Odzież ochronna. Rękawice i ochrony ramion chroniące przed przecięciami i ukłuciami nożami ręcznymi. Badanie przecięcia tkanin, skór i innych materiałów przy uderzeniu nożem.

Norma określa wymagania dot. badania odporności na przecięcie, w wyniku uderzenia, tkanin, skór i innych materiałów.

EN14328

Odzież ochronna. Rękawice i ochrony ramion chroniące przed przecięciem nożami z napędem. Wymagania i metody badania.

Norma określa wymagania dotyczące projektowania, odporności na przecięcie, właściwości ergonomicznych, nieszkodliwości, wykończenia, konstrukcji materiałów, znakowania oraz instrukcji użytkowania, dla rękawic i ochron ramion zabezpieczających przed nożami z napędem.

Norma określa również stosowne metody badania.

Zgodnie z normą, jedynym znanym typem rękawic, które w pewnym zakresie zapewniają ochronę i które można zalecić przy wykonywaniu prac z użyciem noży z napędem, są rękawice z plecionki pierścieni metalowych.

UWAGA: Zgodnie z badaniami nawet takie rękawice mogą ulec przecięciu przy kontakcie z nożami z napędem, jednakże jak dotąd nie są znane żadne inne materiały, które zapewniałyby wystarczającą i skuteczniejszą ochronę w tym zakresie.

Rękawice wykonane z plecionki pierścieni metalowych pełnią również rolę ostrzegawczą - podczas kontaktu z ruchomym nożem powstaje hałas oraz wibracja ostrzegająca użytkownika i sygnalizująca konieczność podjęcia szybkiej reakcji w celu uniknięcia urazów.

EN407

Rękawice chroniące przed zagrożeniami termicznymi (gorąco i/lub ogień).

Norma określa metody badań, wymagania ogólne, poziomy parametrów termicznych i sposoby oznakowania rękawic ochronnych, chroniących przed gorącem i/lub ogniem. Ma ona zastosowanie do wszystkich rękawic, które powinny chronić ręce przed gorącem i/lub płomieniem pod jedną lub kilkoma następującymi postaciami: ogień, ciepło kontaktowe, ciepło konwekcyjne, promieniowanie cieplne, drobne rozpryski roztopionego metalu lub duże rozpryski ciekłego metalu.

• A - Zachowanie się podczas palenia (od 0 do 4). Oparta na czasie, w którym materiał pozostaje zapalony i topi się nadal po usunięciu źródła ognia,
• B - Odporność na ciepło kontaktowe (od 0 do 4). Oparta na temperaturze w zakresie od 100°C do 500°C, przy której osoba nosząca rękawice nie odczuje żadnego bólu w okresie co najmniej 15 sekund,
• C - Odporność na ciepło konwekcyjne (od 0 do 4). Oparty na czasie, podczas którego próbka jest zdolna opóźnić przenoszenie ciepła płomienia,
• D - Odporność na ciepło promieniowania (od 0 do 4). Wskaźnik pokazujący czas niezbędny do uzyskania przez próbkę zadanej temperatury,
• E - Odporność na drobne rozpryski stopionych metali (od 0 do 4). Wskaźnik pokazujący ilość niezbędną (ciepła) do doprowadzenia próbki do pewnej temperatury,
• F - Odporność na duże ilości stopionego metalu (od 0 do 4). Wskaźnik pokazujący niezbędną ilość (ciepła) do spowodowania zniszczenia materiału zastępującego skórę, umieszczonego bezpośrednio za próbką.

UWAGA: Jeżeli zamiast wartości liczbowej wystąpi X, oznacza to iż produkt nie był poddawany testom w danym zakresie. 0 oznacza brak spełnienia najniższego poziomu skuteczności dla danego typu zagrożenia.

EN511

Rękawice chroniące przed zimnem.

Norma określa wymagania i metody badań dla rękawic ochronnych chroniących przed zimnem konwekcyjnym lub kontaktowym, aż do temperatury -50°C. Zimno to może być związane z warunkami klimatycznymi lub działalnością zawodową w przemyśle. Specyficzne wartości różnych poziomów parametrów technicznych są określane zgodnie z wymaganiami odpowiadającymi każdej kategorii zagrożenia lub każdej dziedzinie specjalnego zastosowania.

UWAGA: Jeżeli zamiast wartości liczbowej wystąpi X, oznacza to iż produkt nie był poddawany testom w danym zakresie.

EN1149-1

Odzież ochronna. Właściwości elektrostatyczne. Metoda badania rezystywności powierzchniowej.

Norma ta ustala minimalne wymagania elektrostatyczne i metody prób dla rękawic ochronnych i odzieży rozpraszającej elektryczność statyczną celem uniknięcia powstawania iskier mogących wywoływać pożary. Wymagania te nie są wystarczające w otoczeniu łatwopalnym, wzbogaconym w tlen, a metoda badań nie daje się zastosować dla tkanin zawierających włókna z przewodzącym rdzeniem. Niniejsza norma nie znajduje zastosowania przy napięciach występujących w sieci.

EN60903

Prace pod napięciem. Rękawice z materiału izolacyjnego.

Norma definiuje wymagania dotyczące rękawic z materiału izolacyjnego oraz rękawic pięciopalcowych i trójpalcowych, które są stosowane zwykle w połączeniu z ochronnymi rękawicami skórzanymi, nakładanymi na rękawice izolacyjne w celu ich mechanicznego wzmocnienia.

Zdefiniowane są wymagania dotyczące rękawic izolacyjnych bez mechanicznego wzmocnienia. Norma określa klasy i kategorie rękawic, podaje wymagania fizyczne, określa zakres i metody badań elektrycznych, mechanicznych i cieplnych.

EN10819

Drgania i wstrząsy mechaniczne. Drgania oddziałujące na organizm człowieka przez kończyny górne - Metoda pomiaru i oceny współczynnika przenoszenia drgań przez rękawice na dłoń operatora.

Norma definiuje metody pomiaru laboratoryjnego oraz sposób analizy danych i sporządzania protokołów badań współczynnika przenoszenia drgań dla rękawic w warunkach przenoszenia drgań z rękojeści testowej na dłoń w zakresie częstotliwości 31,5-250Hz.

Norma określa wymogi wykonywania testów w obszarze dłonicy. Nie ma wymogów co do przeprowadzania testów w obszarze palców. Niezależnie od tego wymagane jest, aby materiał antywibracyjny pokrywał również obszar palców.

Objawy i zapobieganie

Narażenie na drgania mechaniczne przenoszone do organizmu przez kończyny górne powoduje głównie zmiany chorobowe w układach:

• krążenia krwi (naczyniowym), np. napadowe zaburzenia krążenia krwi w palcach rąk, blednięcie opuszków jednego lub więcej palców tzw. „choroba białych palców”,
• nerwowym, np. zaburzenia czucia dotyku, czucia wibracji, temperatury, dolegliwości w postaci drętwienia czy mrowienia palców i dłoni, a także całych kończyn górnych,
• kostno-stawowym, np. zniekształcenia szpar stawowych, zwapnienia torebek stawowych, zmiany okostnej, zmiany w utkaniu kostnym.

Zespół tych zmian, zwany „zespołem wibracyjnym” jest uznawany w wielu krajach, w tym również w Polsce, za chorobę zawodową. W ostatnich latach co roku u ok. 200 osób w Polsce stwierdza się występowanie zespołu wibracyjnego!

Dla zabezpieczenia się przed negatywnymi skutkami wibracji czy też ich ograniczenia zaleca się stosowanie rękawic antywibracyjnych. Należy podkreślić, że stosowanie rękawic antywibracyjnych może nie tylko ograniczyć drgania transmitowane z narzędzi do rąk operatora, ale też zabezpiecza ręce przed niską temperaturą i wilgocią, które to czynniki potęgują skutki oddziaływania drgań, przyspieszając pojawienie się i rozwój choroby wibracyjnej. Rękawice antywibracyjne znajdują się w wykazie środków ochrony indywidualnej podlegających obowiązkowej certyfikacji. Tylko rękawice z certyfikatem powinny być rozpowszechniane wśród użytkowników.

Żródło: www.CIOP.pl

Uwaga: piktogram stosowany przy normie EN10819 to piktogram firmy RAW-POL STEFAŃSKI SPÓŁKA KOMANDYTOWO-AKCYJNA

Kontakt z żywnością

Produkty spełniające warunki konieczne do kontaktu z żywnością mogą być stosowane w przemyśle spożywczym, cukierniczym i innym, gdzie występuje bezpośredni kontakt z żywnością.

Dokonywane są badania całościowego przenikania składników rękawicy na substancjach spożywczych, takich jak oliwa z oliwek, alkohol 95%, aktywne substancje wodne w celu sprawdzenia, czy przenikanie substancji nie przekracza dopuszczalnych limitów:

tworzywo (PCV) nie powinno oddawać do żywności składników w ilościach większych niż 10mg/dm2 powierzchni tworzywa lub artykułu - jest to tzw. ogólny limit przenikania.

w wypadku określonych dodatków sprecyzowane są specyficzne wymagania - tzw. specyficzny limit przenikania.

EN455-1

Rękawice medyczne do jednorazowego użytku. Wymagania i badanie na nieobecność dziur.

Określono wymagania i podano metodę badania rękawic medycznych do jednorazowego użytku na nieobecność dziur.

Norma posługuje się pojęciem AQL (Acceptable Quality Level - Akceptowalny Poziom Jakości). Pojęcie odnosi się do szczelności produktu (choć może odnosić się do innych cech - wytrzymałości, limitu średnich dopuszczalnych uchybień w procesie produkcyjnym). Znalezione defekty klasyfikowane są według 3 poziomów: nieistotny, średnio istotny, krytyczny. Wartość AQL definiowana jest jako procent produktów wadliwych na 100 produktów.

Ze względu na brak możliwości przetestowania w procesie produkcyjnym każdej pary rękawic, test przeprowadzany jest na określonej próbce, wybranej losowo z partii towaru. Próbki powinny być dobierane zgodnie z wytycznymi normy ISO 2859-1.

EN455-2

Rękawice medyczne jednorazowego użytku. Wymagania i badania dotyczące właściwości fizycznych.

Norma określa wymagania oraz podaje metody badawcze właściwości fizycznych rękawic medycznych jednorazowego użytku (rękawic chirurgicznych, rękawic diagnostycznych/zabiegowych i innych) w celu zagwarantowania, iż zapewniają one i utrzymują w czasie użytkowania odpowiedni poziom ochrony przed wzajemnym zakażeniem i zanieczyszczeniem zarówno pacjenta, jak i użytkownika.

EN455-3

Rękawice medyczne jednorazowego użytku. Wymagania i badania w ocenie biologicznej.

Norma określa wymagania dotyczące oceny bezpieczeństwa biologicznego rękawic medycznych do jednorazowego użytku. W treści normy zostały zdefiniowane wymagania dotyczące oznakowania i pakowania rękawic oraz ujawniania informacji o zastosowanych metodach badania. Norma określa przegląd immunologicznych metod badań w celu oznaczania wymywalnych białek i alergenów.

EN455-4

Rękawice medyczne do jednorazowego użytku. Wymagania i badania dotyczące wyznaczania okresu trwałości.

Norma określa wymagania dotyczące wyznaczania okresu trwałości dla rękawic medycznych do jednorazowego użytku.

EN1186-7

Materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z produktami spożywczymi. Tworzywa sztuczne - Metody badań migracji globalnej do wodnych płynów modelowych z zastosowaniem torebki.

EN1186-14

Materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z produktami spożywczymi. Tworzywa sztuczne - Metody badań migracji globalnej z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z produktami spożywczymi zawierającymi tłuszcze, w testach substytucyjnych z zastosowaniem izooktanu i etanolu 95 procent jako mediów substytucyjnych.

EN421

Rękawice ochronne przed promieniowaniem jonizującym i skażeniami promieniotwórczymi.

Podano wymagania oraz metody badania rękawic ochronnych przed promieniowaniem jonizującym oraz skażeniami promieniotwórczymi. Norma dotyczy rękawic oferowanych do ochrony dłoni oraz innych części rąk i ramion. Wymagania według normy są stosowane również do rękawic montowanych na stałe w szczelnych komorach, w których występują skażenia promieniotwórcze.

EN13997

Odzież ochronna. Właściwości mechaniczne. Wyznaczanie odporności na przecięcie ostrymi przedmiotami.

W normie przedstawiono metodę badania przecięcia i związane z nią obliczenia, wykorzystywaną do materiałów i połączeń materiałów przeznaczonych na odzież ochronną.

Określono odporność na przecięcie ostrymi krawędziami takimi jak noże, części metalowych arkuszy, drobne wióry, szkło, ostre narzędzia i odlewy. Nie uwzględniono odporności materiałów na przebicie szpiczastymi przedmiotami takimi jak igły i kolce, badania materiałów wykonanych z plecionek pierścieni i metalowych płytek, a także postanowień dotyczących ochrony operatorów maszyn.